گوش درد بیماری شایعی است که میتواند یک یا هر ۲ گوش را درگیر کند، اما در بیشتر موارد فقط روی یک گوش تاثیر میگذارد. این عارضه معمولا در کودکان رخ میدهد، اما احتمال بروز آن در بزرگسالان هم وجود دارد. آسیب، عفونت و تحریک گوش یا درد ارجاعی از سایر نقاط سر میتواند باعث گوش درد شود. اگر عفونت علت بروز این عارضه باشد، ممکن است تب هم داشته باشید و به طور موقت شنوایی خود را از دست بدهید.
علائم بیماریهای گوش در کودکان و بزرگسالان
قبل از اینکه بگوییم گوش درد از چیست، باید با علائم مشکلات مرتبط با گوش آشنا شوید. از رایجترین علائم بیماریهای گوش در بزرگسالان میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
گوش درد
اختلال شنوایی
تخلیه مایع از گوش
گوش درد کودکان ممکن است علائم دیگری هم داشته باشد، از جمله:
تب
احساس پری در گوش
مشکل در خوابیدن
کشیدن گوش یا مالیدن آن
گریه کردن یا بیقراری بیش از حد
سردرد
از دست دادن اشتها
از دست دادن تعادل
گوش درد نشانه چیست؟
از دلایل درد گوش میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
۱. عفونت گوش
عفونت میتواند در گوش خارجی، میانی یا داخلی رخ دهد. عفونت گوش خارجی در اثر شنا کردن، استفاده از سمعک یا هدفون که به پوست داخل مجرای گوش آسیب میزند یا قرار دادن سواب پنبهای یا انگشت در مجرای گوش ایجاد میشود.
عفونت گوش میانی معمولا از عفونتهای دستگاه تنفس ناشی میشود. این عفونتها باعث تجمع مایع در پشت پرده گوش میشوند و محیط مناسبی را برای رشد باکتریها فراهم میکنند.
لابیرنتیت (Labyrinthitis) یک نوع اختلال گوش داخلی است که به دلیل عفونتهای ویروسی یا باکتریایی ناشی از بیماریهای تنفسی ایجاد میشود و در موارد نادر با درد همراه است.
۲. سایر علل شایع گوش درد
سایر عواملی که روی گوش تاثیر میگذارند عبارتاند از:
تغییر فشار، برای مثال هنگام پرواز در هواپیما
تجمع جرم گوش
وجود جسم خارجی در گوش
گلودرد استرپتوکوکی
عفونت سینوسها
ورود شامپو یا آب به گوش
درد گوش دلایل مختلفی دارد. مشخص شدن علت بروز این عارضه به پزشک در انتخاب درمان مناسب کمک میکند.
۳. سایر عوامل
در موارد نادر، ممکن است درد به مشکلات زیر مربوط باشد:
سندرم مفصل گیجگاهی فکی (TMJ)
سوراخ شدن پرده گوش
آرتریت که فک را تحت تاثیر قرار میدهد
عفونت دندان
دندان نهفته
اگزما در کانال گوش
نورالژی عصب سهقلو (درد مزمن عصب صورت)
زمان مراجعه به پزشک
اگر دمای بدن شما یا فرزندتان ۱۰۴ درجه فارنهایت (۴۰ درجه سانتیگراد) یا بالاتر است، به دنبال مراقبتهای پزشکی باشید. در صورتی که فرزندتان در دوران شیرخوارگی بهسر میبرد و دمای بدن او به بالاتر از ۱۰۱ درجه فارنهایت (۳۸ درجه سانتیگراد) رسیده است، فورا به متخصص اطفال مراجعه کنید.
همچنین اگر درد شدیدی داشتید که به طور ناگهانی متوقف شده است، باید فورا نزد دکتر گوش، حلق و بینی بروید. چون این میتواند نشانه پارگی پرده گوش باشد. در صورت مشاهده علائم زیر هم لازم است با پزشک مشورت کنید:
گوش درد شدید
سرگیجه
سردرد شدید
تورم اطراف گوش
افتادگی عضلات صورت
خروج خون یا چرک از گوش
بهترین روش درمان گوش درد
اکنون که متوجه شدید گوش درد به چه علت است، به بررسی راههای درمان این مشکل آزاردهنده میپردازیم.
۱. درمانهای پزشکی
اگر به عفونت گوش مبتلا باشید، پزشک آنتیبیوتیک خوراکی یا قطره گوش تجویز میکند. در بعضی موارد، ممکن است به هر ۲ دارو نیاز داشته باشید. پس از بهبود علائم، خودسرانه مصرف دارو را قطع نکنید. مهم است که دوره درمان را تا زمانی که پزشک توصیه کرده است ادامه دهید تا مطمئن شوید که عفونت به طور کامل از بین رفته است.
اگر تجمع جرم باعث درد شده باشد، پزشک به شما قطره نرمکننده میدهد. با این کار ممکن است جرم خودبهخود به بیرون گوش هدایت شود. اما گاهیاوقات لازم است پزشک آن را با شستوشو یا به کمک دستگاه ساکشن خارج کند.
در صورتی که علت گوش درد یک طرفه یا دوطرفه به سندرم مفصل گیجگاهی فکی، عفونت سینوسها و… مربوط باشد، پزشک برای رفع درد سعی میکند بیماری زمینهای را درمان کند.
معمولا پزشک سعی میکند با تجویز داروهای خوراکی یا قطره به تسکین درد کمک کند.
۲. درمان خانگی گوش درد
گاهیاوقات میتوان برای درمان سریع گوش درد از راهکارهای خانگی زیر استفاده کرد:
کیسه یخ: قرار دادن کیسه یخ روی گوش ممکن است به درمان فوری گوش درد بزرگسالان و کودکان کمک کند. هنگامی که کیسه یخ یا پارچه سرد و مرطوب را به مدت ۲۰ دقیقه روی گوش خود نگه میدارید، گوش شما بیحس میشود و التهاب احتمالی در آن کاهش مییابد.
سیر: از سیر به عنوان درمان معجزه آسای گوش درد یاد میشود، چون به نظر میرسد که آلیسین موجود در آن با عفونتهای باکتریایی مقابله میکند. قبل از اینکه با خوردن سیر خام سعی کنید درد خود را کاهش دهید، حتما با پزشک مشورت کنید. چون ممکن است با آنتیبیوتیکهای تجویزشده توسط پزشک تداخل داشته باشد.
پد حرارتی: یک پد حرارتی یا پارچه داغ را به مدت ۲۰ دقیقه روی گوش خود قرار دهید تا درد آن کمتر شود. در حالی که سرما به کاهش التهاب کمک میکند، حرارت با شل کردن عضلات میتواند جریان خون را بهبود بخشد.
قطره گوش: قطرههای بدون نسخه (OTC) برای بعضی از افراد مفیدند، اما کسانی که پرده گوششان پاره شده است نباید از آنها استفاده کنند. قبل از اینکه به سراغ قطرههای گوش بروید، از دکتر گوش مشورت بگیرید تا مطمئن شوید که برای شما مناسب هستند.
داروهای مسکن: مسکنها از جمله ایبوپروفن میتوانند به کنترل درد کمک کنند. اما اگر علت درد خود را نمیدانید، بهتر است ابتدا به پزشک مراجعه کنید. چون ممکن است به یک بیماری زمینهای جدی مبتلا باشید.
تغییر پوزیشن خواب: معمولا خوابیدن در وضعیت عمودی میتواند فشار ایجادشده را در گوش کاهش دهد.
جویدن آدامس: اگر درد در طول سفر با هواپیما یا رفتن به ارتفاعات یا بعد از آن رخ داد، جویدن آدامس میتواند کمککننده باشد.
با جویدن آدامس میتوانید گوش درد ناشی از سفر با هواپیما را کاهش دهید.
تمرینات گردن: گاهیاوقات درد از منقبض شدن عضلات اطراف کانال گوش ناشی میشود. در این صورت، تمرینات ساده گردن ممکن است آن را کاهش دهد. یکی از این تمرینات این است که چند بار در روز به آرامی گردن و سر خود را بچرخانید و شانههایتان را به سمت گوشها بالا ببرید.
زنجبیل: زنجبیل خاصیت ضد التهابی دارد، بنابراین استفاده از آب زنجبیل در اطراف مجرای گوش خارجی میتواند درد را تسکین دهد. در حین امتحان کردن این روش مراقب باشید که زنجبیل وارد گوش نشود.
سشوار: بعد از حمام، سشوار را روی حرارت ملایم قرار دهید و آن را به مدت پنج دقیقه در فاصله دور نسبت به گوش نگه دارید. مراقب باشید که گوش خود را نسوزانید.
راههای پیشگیری از درد گوش
در بعضی موارد میتوان از بروز مشکلات گوش و درد ناشی از آنها پیشگیری کرد. این اقدامات پیشگیرانه عبارتاند از:
از سیگار کشیدن یا قرار گرفتن در معرض دود سیگار دیگران خودداری کنید.
اجسام خارجی را وارد گوش خود نکنید.
بعد از شنا یا حمام، گوشهای خود را خشک کنید.
از محرکهای آلرژیزا مانند گرد و غبار و گرده گیاهان دوری کنید.
عفونتهای دستگاه تنفس فوقانی میتوانند به گوشها آسیب برسانند و آنها را دچار عفونتهای دردناک کنند. خطر ابتلا به عفونت را با شستن دستها کاهش دهید؛ به خصوص اگر عادت به لمس بینی، چشمها و دهان خود دارید.